Problemy rynku pracy nieustannie wyczerpują znamiona kwestii społecznej, czyli problemu społecznego długotrwałego, złożonego, dotykającego szerokiego grona osób. Takie ujęcie nakazuje z kolei stałe monitorowanie kluczowych wskaźników opisujących sytuację na rynku pracy oraz zobowiązuje do określenia czynników wpływających na taki stan rzeczy.
Mimo wysiłków podstawowy problem polskiego rynku pracy, jakim jest bezrobocie, ponownie osiąga dwucyfrowy poziom*. Jest to skutkiem spowolnienia gospodarczego i dotyczy całego kraju. Wnikliwa analiza zjawiska wskazuje na silne przestrzenne zróżnicowanie sytuacji na regionalnych rynkach pracy. Poszukiwanie jej przyczyn wymaga postawienia pytań szczegółowych, dotyczących choćby problemu konwergencji regionów oraz działań zmierzających do inkluzji społecznej grup wysokiego ryzyka, do których zaliczyć można absolwentów, kobiety czy ludność w wieku 50+ na rynku pracy. Rozmiary i dynamika tych zmian jest przedmiotem dociekań badaczy wielu dyscyplin naukowych.
Przedkładana czytelnikom publikacja jest głosem w dyskusji, toczącym się wokół tych problemów na gruncie nauk ekonomicznych. Jej przedmiotem są problemy rynku pracy mające wpływ na życie społeczne i gospodarcze państwa.
Praca ma charakter teoretyczno-empiryczny. Podstawą prac badawczych były obszerne studia literaturowe w zakresie konkretnej problematyki. Empiryczne elementy zaś zostały przygotowane na podstawie danych statystycznych agregowanych przez odpowiedzialne za to instytucje zarówno w Polsce, jak i w Europie. Nie bez znaczenia pozostają również wyniki badań własnych, przeprowadzonych przez Autorów, które w istotny sposób poszerzają postrzeganie poszczególnych zjawisk.
Praca składa się z dwóch części. Pierwsza dotyczy problematyki zatrudnienia i bezrobocia, tj. podstawowych kategorii rynku pracy. Składa się na nią sześć artykułów, w których dokonana została m.in. ocena polityki gospodarczej państwa wobec bezrobocia, analiza wzajemnych związków pomiędzy koniunkturą gospodarczą a bezrobociem krótko- i długotrwałym czy też rola funduszy strukturalnych UE w promocji zatrudnienia. Tę część uzupełniają refleksje na temat interakcji pomiędzy „dobrym rządzeniem” a zatrudnieniem w szarej strefie oraz bieżącej sytuacji na rynku pracy województwa warmińsko-mazurskiego.
W drugiej części, zatytułowanej Przemiany demograficzne i migracje wobec problemów rynku pracy, podjęto rozważania o społecznych determinantach sytuacji na rynku pracy. W sześciu artykułach przeanalizowano zagadnienia dotyczące starzenia demograficznego, jego wpływu na kondycję systemu emerytalnego w Polsce oraz problemu nieformalnych opiekunów osób starszych. Zaprezentowano ponadto wyniki badań nad ekonomiczno-społecznymi skutkami migracji w różnych grupach społecznych.
Redaktorzy tomu wyrażają nadzieję, że przedstawione w publikacji rozważania przyczynią się do pogłębienia wiedzy na temat sytuacji na rynku pracy, jej uwarunkowań, konsekwencji oraz potrzeb polityki rynku pracy.