Ponieważ płace odgrywają ważną rolę, zarówno w życiu pracowników, decydując o poziomie ich dochodów, jak i w "życiu" każdej organizacji, decydując o kosztach jej funkcjonowania oraz motywacji do realizacji jej celów, ich kształtowanie a także polityka płac jest krytycznie oceniana, zarówno przez praktyków jak i naukowców.
Profesor Z. Jacukowicz na podstawie dużego doświadczenia, jako badacz płac, przedstawiła krytyczne refleksje na temat polityki płac po roku 1989. Zwróciła uwagę na brak zainteresowania obecnych badaczy teorią płac, bez której nie można obiektywnie wynagradzać, brak odpowiedniej ingerencji rządu w kształtowanie płac w przedsiębiorstwach, co prowadzi do odradzania się dysproporcji płac w różnych przekrojach, nieprzestrzeganie przez pracodawców powszechnie znanych zasad wynagradzania i niestosowania narzędzi różnicowania płac. Krytycznie oceniła także poziom płac godziwej i rodzinnej oraz dysproporcje płac między zawodami oraz kobietami i mężczyznami. Jej zdaniem obecnie zróżnicowanie płac między menedżerami i pracownikami wykonawczymi jest nadmierne i nie jest powiązane z wartością pracy. Autorka prezentuje pogląd, że obiektywizację płac w Polsce może zapewnić wzrost centralizacji polityki płac.