Księgarnia Internetowa IPiSS: Publikacja: SYSTEMY WYSOCE EFEKTYWNEJ PRACY

Wzrost efektywności i zdobycie trwałej przewagi konkurencyjnej stanowi imperatyw działalności organizacji biznesowych funkcjonujących w gospodarce opartej na wiedzy (GOW) w dynamicznie zmieniającym się otoczeniu. Nie budzi wątpliwości to, że strategiczne zarządzanie zasobami ludzkimi (ZZL) przyczynia się do skutecznego stawienia czoła tym wyzwaniom. Jednakże wykazanie w praktyce wpływu ZZL na efektywność firm i ich pozycję konkurencyjną napotyka na ograniczenia. Rzecz w tym, że:
- stosowanie w różnych firmach tych samych praktyk (best practices) o kluczowym znaczeniu dla wzrostu efektywności organizacji, nie przynosi podobnych rezultatów - nie są bowiem dostosowane do kontekstu sytuacyjnego;
- praktyki nastawione na wzrost indywidualnej efektywności pracy nie muszą prowadzić do wzrostu efektywności całej organizacji czy jej dużych segmentów;
- praktyki nie tworzące spójnego systemu w obrębie ZZL i nie zharmonizowane z innymi obszarami działalności organizacji również nie prowadzą do osiągania trwałej przewagi konkurencyjnej;
- ZZL, które nie przyczynia się do budowy zaangażowania pracowników i wzrostu innowacyjności organizacji, nie wykorzystuje swoich możliwości wpływu na poprawę efektywności firm i wzmacnianie jej pozycji rynkowej.
Już tylko występowanie tych zjawisk implikuje konieczność poszukiwania takich rozwiązań w ramach strategicznego ZZL, które będą wspierać rozwój wysoce efektywnej pracy. W ostatnich dekadach minionego wieku poszukiwania te zaowocowały powstaniem szeregu koncepcji, których zbiór określany jest mianem systemu/ów wysoko efektywnej pracy (High Performance Work Systems - HPWS). W ramach tego zbioru, lub odrębnie, rozwija się nurt (High Involvement Work Practices - HIWP) akcentujący zaangażowanie pracowników (involvement), rozumiane jako ich włączanie czy współuczestnictwo w procesach decyzyjnych i uznawane za czynnik determinujący trwały sukces firmy. HPWS akcentuje konieczność konfiguracji różnych praktyk tworzących spójny system ZZL zharmonizowany z innymi obszarami działalności organizacji, nastawiony na zwiększanie efektywności całej organizacji, którego budowa opiera się na połączeniu podejścia kontekstualnego, konfiguracyjnego i najlepszych praktyk. Celem niniejszej książki jest prezentacja różnych podejść do HPWS i praktyk realizowanych zgodnie z logiką systemów wysoko efektywnej pracy, jak też niektórych rozwiązań w ramach ZZL, wspomagających te praktyki. Należy do nich m.in. zwiększanie odporności psychicznej na stres w związku z ciągłymi zmianami itd. Jest to pierwsza książka na polskim rynku poświęcona problematyce wysoko efektywnej pracy. Składa się ona z czterech części:
W części I przedstawiono istotę, problemy i determinanty powodzenia systemów wysoce efektywnej pracy, czy systemów opartych na wysokim zaangażowaniu.
Część II skupiona jest na omówieniu filarów HPWS w organizacji, takich jak: wynagradzanie, dobór i rozwój pracowników, rozwój wiedzy zarządzanie nią, partnerstwo społeczne, praca zespołowa, komunikacja i kultura organizacyjna.
W części III podjęto problem pomiaru wpływu omawianych systemów na efektywność firm wraz z prezentacją wyników badań nad nim. W tej części znaleść też można interesujące opracowanie poświęcone specyfice HPWS w firmach rodzinnych oraz artykuł przedstawiający amerykańskie i europejskie doświadczenia w zakresie stosowania omawianych systemów ze wskazaniem na ich odmienności.
Część IV - to głosy praktyków, wybitnych specjalistów w zakresie ZZL, szefów departamentów ZZL, czy konsultantów. W sześciu rozdziałach dzielą się oni swoimi doświadczeniami i refleksjami na temat sposobów efektywnej realizacji takich filarów HPWS, jak kreowanie kultury odpowiedzialności za wysoką efektywność pracy, rozwój (szkolenie, coaching), wynagradzanie za efekty i komunikacja.
Wolno sądzić, że wiedza i doświadczenia praktyków stanowi cenne wzbogacenie książki oddawanej do rąk Czytelnika. Oby rosła liczba takich specjalistów, gotowych do dzielenia się swoimi doświadczeniami na łamach tego typu prac, trafiających nie tylko do innych praktyków, ale i studentów!
Książka ta nie przepisuje jednej recepty dobrej dla każdej firmy. Przeciwnie, uwrażliwia na konieczność tworzenia takiej spójnej konfiguracji praktyk ZZL w obrębie jego głównych filarów, która uwzględnia kontekst funkcjonowania organizacji oraz buduje spójny system zorientowany na zwiększanie efektywności firmy poprzez kreowanie zaangażowania i satysfakcji pracowników. Podejście to ułatwia pomiar wpływu ZZL na efektywność organizacji, co nie jest bez znaczenia dla umocnienia w praktyce strategicznej roli funkcji personalnej.

Stanisława Borkowska
z przedmowy